Phó chủ tịch UBND huyện Cát Hải Vũ Thị Kim Bích cho biết, Cái Bèo là di tích khảo cổ thềm biển có quy mô lớn, địa tầng dày, có tổ hợp di tích và di vật phong phú. Từ các vết tích văn hóa cho thấy, đây là làng chài ven biển cổ nhất được biết hiện nay ở Việt Nam. Cái Bèo không chỉ là một điểm đến hấp dẫn trong chiến lược xây dựng và phát triển Cát Bà, Hải Phòng trở thành trung tâm du lịch quốc gia và quốc tế mà còn mang đậm dấu ấn lịch thuở sơ khai của người dân huyện đảo.

Di chỉ Cái Bèo nằm cách trung tâm thị trấn Cát Bà chừng 1,5km về phía Đông Nam. Đây là thung lũng bằng phẳng, ba mặt núi đá vôi bao bọc, còn mặt Đông quay ra biển. Khu di chỉ rộng khoảng 800m2, dốc thoải từ Nam ra Bắc, cao 3,5m so với mặt biển. Cách di chỉ 200m là dãy núi Áng Thảm và Bù Nâu chạy vòng cung ôm lấy Cái Bèo, làm cho nơi đây kín gió, biển không ồn ào, phong cảnh hữu tình, thuận cho việc sinh sống và khai thác thủy sản. Có lẽ vẻ đẹp thiên nhiên đã quy tụ cùng với thuận lợi về địa thế, phong phú về sản vật nên dân cư cổ Cái Bèo đã quần tụ lâu dài tại đây, tạo nên nền văn hóa đặc sắc.

Theo tài liệu của PGS.TS Nguyễn Khắc Sử (Viện Khảo cổ học Việt Nam), Trưởng đoàn khảo cứu, khai quật di chỉ Cái Bèo thì đến nay đã có 4 cuộc khảo sát, khai quật di chỉ này. Lần đầu tiên, vào năm 1938, nhà khảo cổ học M.Colani người Pháp đã phát hiện Cái Bèo chính là nôi văn hoá cổ của Việt Nam. Trên cơ sở đó, Viện Khảo cổ học đã tiến hành thám sát và manh nha phát hiện nôi văn hoá biển. Đến năm 1981, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam có cuộc khai quật lần thứ hai tại đây. Tuy phạm vi khai quật chỉ với diện tích 78m2, song đã tìm được nhiều hiện vật đá ở hai giai đoạn phát triển kế tiếp nhau là tiền Hạ Long và Hạ Long. Vào năm 1986, lần khai quật thứ ba được tiếp tục tiến hành.

 

Các nhà khảo cổ đã tìm được gần 180 công cụ đá, bao gồm: công cụ ghè đẽo, công cụ mài không qua chế tác của 6 chày và hòn ghè, 9 mảnh gốm xốp, 18 mảnh gốm cứng mỏng, 93 mảnh gốm thô dày, 11 đốt sống cá biển, 88 đầu cá biển, 6 mảnh xương thú... Lần khai quật thứ tư vào ngày 5-12-2006 với sự tham gia của nhiều nhà khoa học có uy tín, khi kết thúc khai quật đầu tháng 1-2007 đã thu được từ 10 hố có 137 hiện vật đá, 1.424 mảnh gốm tiền sử và 568 tiêu bản di cốt động vật và vỏ nhuyễn thể biển. Phân tích cho thấy, những tổ hợp di vật thu được đều làm từ đá granít và gốm vặn thừng dập thô, không se, xương cá, vỏ sò, vỏ hàu biển kích thước lớn...

Từ những bằng chứng khai quật cho thấy, Cái Bèo là di tích khảo cổ thềm biển có quy mô lớn, địa tầng dày, có tổ hợp di tích và di vật phong phú. Những vết tích văn hóa ở đây đã phản ánh sự phát triển kế tiếp từ trung kỳ đá mới - đặc trưng cho nền văn hóa Cái Bèo, sang hậu kỳ đá mới - đặc trưng cho văn hóa Hạ Long. Phó giáo sư, tiến sỹ Nguyễn Khắc Sử cho rằng, di chỉ khảo cổ Cái Bèo là một trong những di tích quý hiếm nhất của vùng duyên hải Bắc bộ. Đây là một làng chài ven biển cổ có quy mô lớn nhất hiện được biết ở Việt Nam.

 

Cách đây khoảng 7.000 năm, người Cái Bèo sinh sống chủ yếu nhờ vào đánh cá biển và bắt sò, hàu. Họ duy trì cuộc sống ấy đến 4.500 năm cách ngày nay. Phân bố làng chài Cái Bèo rất rộng, khoảng 18.000m2. Cư dân định cư ở Cái Bèo phát triển qua nhiều thời đại, từ Trung kỳ đá mới đến Sơ kỳ đồ đồng. Từ săn bắt, hái lượm, đánh cá sang định cư nông nghiệp được coi là quá trình phát triển văn hoá Cái Bèo sang văn hoá Hạ Long. Những cư dân đầu tiên ở Cái Bèo có nguồn gốc bản địa, nhiều khả năng là con cháu người cổ văn hoá Hoà Bình - Bắc Sơn. Và văn hoá Cái Bèo vận động, phát triển sang văn hoá Hạ Long thời đại đồ đồng đặc sắc ở vùng duyên hải Đông Bắc.

Di chỉ Cái Bèo được xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 2009. Đây không chỉ là di sản văn hóa biển tiêu biểu, đặc sắc của Việt Nam mà còn là bảo tàng địa chất tuyệt vời về sự dao động mực nước biển đại dương. Sự tiếp nhận và thích ứng của con người trước hiện tượng biển tiến, biển thoái, là một bài học cho chúng ta hôm nay trước nguy cơ xâm thực của nước biển do biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, vẻ thơ mộng của thiên nhiên và cuộc sống nhộn nhịp của làng chài giúp Cái Bèo hấp dẫn khách du lịch trong và ngoài nước. “Trong chiến lược xây dựng và phát triển Cát Bà trở thành trung tâm du lịch cấp quốc gia và quốc tế, một trong những địa chỉ được huyện Cát Hải quan tâm chính là quản lý, khai thác và phát huy giá trị văn hóa di chỉ Cái Bèo, bởi thật hiếm có nơi nào cảnh quan thiên nhiên lại gắn hài hoà với di tích văn hoá như ở Cái Bèo.

Thiên nhiên ưu đãi cho nơi này có vùng biển đảo đẹp như tranh, hơn hết nơi đây còn là một di chỉ của người Việt cổ rất có giá trị. Vì thế, huyện Cát Hải sẽ cùng với các ngành chức năng của thành phố nỗ lực hết sức mình để bảo tồn khu di tích này…” - bà Vũ Thị Kim Bích khẳng định.

 

Các bài liên quan
• Vé máy bay từ Vân Đồn đi Sài Gòn
• Vé máy bay đi Sài Gòn từ Vân Đồn của Bamboo Airway
• Vé máy bay đi Sài Gòn từ Vân Đồn của Vietjet Air
• Vé máy bay đi Sài Gòn từ Vân Đồn của VN Airlines
• Giá vé và giờ mở cửa thăm quan Dinh Độc Lập
• 10 điều tuyệt vời chỉ có ở Sài gòn
• Những lưu ý khi du lịch Sài Gòn
• Kinh nghiệm du lịch bụi ở Sài Gòn
• 100 “đặc sản” du lịch của TP. HCM
• Trải nghiệm mua sắm khi du lịch TP HCM
• 8 chỗ đi chơi lý tưởng trong 1 ngày ở Sài Gòn
• Các địa điểm đi chơi quanh Sài Gòn - Khu du lịch sinh thái Vàm Sát
• Những địa điểm hẹn hò Valentine lãng mạn cho các cặp đôi ở Sài Gòn
• Các khu phố ẩm thực Sài Gòn
• Khu vui chơi ở TP Hồ Chí Minh
• Tham quan & Du ngoạn Sài Gòn
• Tổng quan du lịch Sài Gòn
• Thông xe toàn tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây
• Địa đạo Củ Chi - TP Hồ Chí Minh
• Thú vui câu cá người Sài Gòn